Kto zakochuje się w narcyzie? Badanie naukowe.

Cechy kobiet a atrakcyjność partnerów narcystycznych

   Ocena atrakcyjności

 Wyniki wskazują, że partner z niskim poziomem poszukiwania podziwu i wysokim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny dla kobiet z niską samooceną, wysokim poziomem rywalizacji, poszukujących wrażeń, wysokiej psychopatii i nasileniem stylu ambiwalentnego.

 Partner z niskim poziomem poszukiwania podziwu i niskim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny dla kobiet z niskim poziomem psychopatii oraz wysokim poziomem przyjmowania perspektywy. 

 Natomiast ocena partnerów z wysokim poziomem poszukiwania podziwu i wysokim poziomem rywalizacyjności, oraz z wysokim poziomem poszukiwania podziwu i niskim poziomem rywalizacyjności  nie zależała od cech własnych uczestniczek.

   Chęć nawiązania krótkoterminowego związku

 Partner z wysokim poziomem poszukiwania podziwu i wysokim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny pod względem związku krótkoterminowego dla kobiet z niską samooceną oraz wysokim poziomem rywalizacji i nasileniem stylu ambiwalentnego. 

 Partner z wysokim poziomem poszukiwania podziwu i niskim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny pod względem związku krótkoterminowego dla kobiet z wysokim poziomem poszukiwania wrażeń i bezpiecznym stylem przywiązania. 

 Partner z niskim poziomem poszukiwania podziwu i wysokim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny pod względem związku krótkoterminowego dla kobiet z niską samooceną oraz wysokim poziomem rywalizacji, wysokim poziomem poszukiwania wrażeń, dużym nasilenie psychopatii oraz ambiwalentnym stylem przywiązania. 

 Partner z niskim poziomem poszukiwania podziwu i niskim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny pod względem związku krótkoterminowego dla kobiet z niskim poziomem poszukiwania wrażeń, o niskiej psychopatii, z wysokim poziomem przyjmowania perspektywy.

   Chęć nawiązania długoterminowego związku 

 Partner z wysokim poziomem poszukiwania podziwu i wysokim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny pod względem związku długoterminowego dla kobiet z niskim poziomem samooceny i niskimi wynikami na skali podziwu, oraz ambiwalentnym stylem przywiązania. 

 Partner z wysokim poziomem poszukiwania podziwu i niskim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny pod względem związku długoterminowego dla kobiet poszukujących wrażeń, z bezpiecznym stylem przywiązania. 

 Partner z niskim poziomem poszukiwania podziwu i wysokim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny pod względem związku długoterminowego dla kobiet z niską samooceną, wysokim poziomem rywalizacji oraz poszukiwania wrażeń, oraz ambiwalentnym stylem przywiązania.

 Partner z niskim poziomem poszukiwania podziwu i niskim poziomem rywalizacyjności był najbardziej atrakcyjny pod względem związku długoterminowego dla kobiet z niskim poziomem poszukiwania wrażeń oraz psychopatii oraz wysokimi wynikami na skali osobistej przykrości.

DYSKUSJA WYNIKÓW

 W swoim badaniu sprawdzałam, związek psychologicznych charakterystyk kobiet z ich skłonnością do spostrzegania partnerów o wysokim nasileniu narcystycznego podziwu i rywalizacji jako atrakcyjnych. Przewidywałam, że będą to kobiety poszukujące wrażeń, z lękowym stylem przywiązania, o wysokim poziomie narcyzmu (Campbell i in., 2002; Grosz, 2017). Celem badania było sprawdzenie, czy te cechy nie tylko przewidują pociąg kobiet do narcystycznych mężczyzn, ale także prawdopodobieństwo znalezienia się w związku z narcystycznym mężczyzną. W dalszej części omówię jakie czynniki przewidziały prawdopodobieństwo pozostawania w związku z narcystycznym mężczyzną i jak te wyniki można interpretować.

 Poziom narcystycznej rywalizacji i podziwu wydaje się być głównym czynnikiem podatności na wchodzenie i pozostawanie w relacji z narcystycznym partnerem. Uczestniczki oceniając ogólną atrakcyjność partnera, uznały, że jest ona niższa przy wysokim poziomie rywalizacyjności. Atrakcyjni byli partnerzy mało rywalizacyjni. Poszukiwanie podziwu było tutaj mało istotne, jeśli partner rywalizował, to tracił na atrakcyjności niezależnie od poziomu poszukiwania podziwu. Rozróżnienie między atrakcyjnością krótko- i długoterminową zostało wprowadzone, aby uwzględnić literaturę wskazującą, że kobiety mogą mieć inne wymagania wobec krótkoterminowego partnera, niż długoterminowego zaangażowanego partnera w związku (np. Kenrick, Groth, Trost i Sadalla, 1993; Penke i in., 2007). Uczestniczki również nie chciałyby wejść w związek krótko - lub długoterminowy z wysokorywalizacyjnym partnerem. Natomiast jeśli poziom rywalizacyjności był niski, to zarówno w krótkoterminowym jak i w długoterminowym związku atrakcyjniejsi byli partnerzy z niskim poziomem poszukiwania podziwu. Jeżeli poziom rywalizacyjności był wysoki, to poszukiwanie podziwu nie miało znaczenia. Może mieć to związek z grupą, w której rozpowszechniona została ankieta, była to grupa na Facebooku - „Narcyz – 50 twarzy psychopaty”. Kobiety w tej grupie najczęściej są w trakcie związków z narcyzem i szukają wsparcia, lub po związku z narcyzem i udzielają wsparcia innym kobietom. Można zatem przypuszczać, że mając doświadczenia z narcyzami - będą unikać rywalizacyjnych mężczyzn w przyszłości.

 Wcześniejsze badania pokazały, że atrakcyjność narcyzów przy początkowej pozytywnej ocenie atrakcyjności spada w związkach długoterminowych (Back, Schmuckle i Egloff, 2010; Paulhus, 1998). Jednak w moim badaniu atrakcyjność mężczyzn z wysokim poziomem podziwu i wysokim poziomem rywalizacyjność nie spadała w związkach długoterminowych. Podsumowując, kobiety które są przyciągane do narcyzów na początku, oraz na dłuższą metę, mogą być postrzegane jako bardziej podatne na wchodzenie w krótko- i długoterminowe związki z narcyzami.

  Oceniając wyniki pod względem cech własnych uczestniczek, można zauważyć, że najbardziej podatne na wejście w związek narcyzem są kobiety o niskiej samoocenie, wysokim poziomie rywalizacji, poszukujące wrażeń i z lękowym stylem przywiązania. Kobiety z wysokim poziomem lęku i niską samooceną wolą dominujących, agresywnych partnerów (np. Giebel, 2013; Snyder et al. al., 2011; Van Bruggen, Runtz i Kadlec, 2006), którzy mogą być postrzegani jako ochrona w niebezpiecznym środowisku. Ponadto kobiety z wysokim poziomem lęku poszukują zewnętrznego potwierdzenia własnej wartości, które – jak im się wydaje – mogą dostać od narcystycznego partnera. Narcystyczna nadmierna pewność siebie może uspokoić lękowe kobiety i dać im poczucie bezpieczeństwa. Podsumowując, kobiety wysokim poziomem lęku są bardziej podatne na padanie ofiarą mężczyzn, którzy wykazują narcystyczną rywalizację, ale nie mężczyzn, którzy wykazują narcystyczny podziw.

 W badaniu winietowym Zeigler-Hill i Besser (2014) wykazali, że osobom o niskiej samoocenie wydają się najbardziej atrakcyjni partnerzy z wysokim i bardzo wysokim poziomem samooceny. Tak więc kobiety o niskim poziomie samooceny powinny być bardziej przyciągane do mężczyzn o wysokim poziomie narcystycznego podziwu, co charakteryzuje się zawyżoną samooceną (Back i in., 2013).

 Z kolei kobiety poszukujące wrażeń mają większą podatność na narcystyczne strategie uwodzenia, ponieważ gonią za ekscytacją, oraz nowymi i intensywnymi doświadczeniami. Zatem mogą być bardziej skłonne do ulegania obraźliwym i agresywnym zalotom narcystycznych mężczyzn, oraz ich strategiom seksualnym (Baumeister, Catanese i Wallace, 2002; Reise i Wright, 1996; Campbell i in. , 2002).

 W badaniu przeprowadzonym w niniejszej pracy, uczestniczki z niską samooceną miały również niskie wyniki na skali podziwu oraz na skali bezpiecznego stylu przywiązania, a wysokie wyniki na skalach rywalizacji, makiawelizmu, skłonności do fantazjowania, empatycznej troski, osobistej przykrości, oraz stylu ambiwalentnego i stylu unikowego. Przyczyny takich zależności wymagają wyjaśnienia w przyszłych badaniach.

Efekty podobieństwa

 Wcześniejsze badania sugerowały, że dla kobiet o wysokim poziomie makiawelizmu, mężczyźni o wysokim poziomie makiawelizmu są bardziej atrakcyjni, niż mężczyźni o niskim poziomie (Novgorodoff, 1974). Wyniki badań potwierdzają również, ze kobiety o wysokim poziomie narcyzmu są bardziej skłonne do wejścia w związek z narcystycznymi mężczyznami (Campbell, 1999), oraz do pozostawania z nimi w związku, w porównaniu z kobietami o niskim poziomie narcyzmu. Ponadto narcystyczne kobiety częściej pozostają w związku z narcystycznymi mężczyznami niż z nienarcystycznymi mężczyznami, a idealni partnerzy dla osoby narcystycznej są bardziej zorientowani na siebie i mniej opiekuńczy – dwie cechy właściwe narcyzom (Campbell i in., 2002). Jednak w przypadku mojego badania nie widać tej zależności, biorąc pod uwagę efekty podobieństwa - jedynie kobiety z wysoką skłonnością do rywalizacji wykazywały skłonność do narcystycznych partnerów. Przyczyny i motywy preferowania przez te kobiety narcystycznych mężczyzn wymagają wyjaśnienia w przyszłych badaniach.

Podsumowując, jeśli kobiety o niskiej samoocenie, wysokim poziomie rywalizacji, poszukujące wrażeń, z lękowym stylem przywiązania częściej deklarują wyższą oceną atrakcyjności i chęć wejścia w związek z narcyzem, to sugerowałoby to, że te cechy zwiększają prawdopodobieństwo faktycznego wyboru narcystycznego mężczyzny jako partnera w związku. Należałoby zwrócić uwagę na te cechy w terapii indywidualnej lub terapii par; innymi słowy można przypuszczać, że podniesienie samooceny i/lub obniżenie poziomu lęku obniży skłonność kobiet do wchodzenia w niesatysfakcjonujące związki z narcyzami.

BIBLIOGRAFIA